Fortune Türkiye - Ocak 2013
Güçlü Halkalar
Takım performansını arttırmaya yönelik Belbin yöntemi, kişinin iş arkadaşlarıyla arasındaki uyumu ölçüyor. Şule Laleli
Bazı takımlar sorunsuz şekilde çalışırken, bazıları neden kendi içlerindeki çatışmadan kurtulamaz ve bir türlü istenilen başarıyı elde edemez, hiç düşündünüz mü? Bunu düşünen Dr. Meredith Belbin ve çalışma ekibi, 1970'li yıllarda Henley Management College'da farklı bir yöntem denedi. Oluşturdukları yönetim takımlarını gözlemlediler. Bu takımlar arasındaki farklılıkların nereden kaynaklandığını bulmaya çalıştılar. Amaç, takım içerisindeki dinamikleri kontrol ederek oluşabilecek problemlerin önceden farkına varıp, bunları önlemeye çalışmaktı.
Dokuz seneye yayılan süreçte, uluslararası çerçevede farklı yönetim takımları gözlemlendi. Her katılımcı bir dizi psikometrik testler geçtikten sonra kişilik ve davranışın takımlar üzerindeki etkileri doğru bir şekilde ölçümlendi. Bu çalışmalar esnasında kişilerin ana karekter özellikleri, zihinsel çalışma tarzları ve davranışsal özellikleri değerlendirildi. Araştırma ilerledikçe takım içindeki başarı ve başarısızlık arasındaki farkın yüksek zekaya veya deneyime sahip olmaktan değil, daha ziyade ortaya konulan davranışlar üzerine kurulu olduğu anlaşıldı. Belbin ölçümlemesini uygulayan Sierra Danışmanlık, bireye yönelerek performansı arttırmayı hedefliyor.bunu yaparken kişinin bulunduğu takım içerisinde de değerlendirerek, takımın da güçlü ve gelişim alanlarına ilişkin swot analizi yapıyor. Kısaca, değişmeyen kişilik özelliklerini ölçümlemek yerine, kişiliklerinin gözlemlenebilir davranışlara olan yansımasını ölçüyor. Sierra İK ve Yönetim Danışmanlık Kurucusu Deniz Dinç, "Kişilik değişmez bir parçamız. Ancak, kişilik özellikleri kişinin bulunduğu şirkette hangi davranışları sergileyeceğini bire bir göstermez. Çünkü kişilerin sergilediği davranışlar, bulunduğu ortama göre değişebilir. Biz daha çok, bireylerin kişilik özelliklerinin, bulunduğu ortamda nasıl somut davranışa dönüştürüldüğüne odaklanan bir sistemle çalışıyoruz." diyor.
Uzun yıllar perakende ve pazarlama ile ilgili şirketlerde İK direktörlük yapan Arzu Tanyel, paylaşım sorunu, takım arkadaşlığı yapamama gibi nedenlerin uyum problemi yarattığını söylüyor ve "Bir zincir, en kuvvetli halkası kadar değil, en zayıf halkası kadar güçlüdür. Verimli işbirliğinin şartı ahenkli gruplardır. Başarılı olanların hakkını vermek, başarıları üste iletmek uyumlu olmada önemli" diyor. Ünlü İK gurusu Jeffrey Pfeffer de danışmanlık şirketi Novations Group'un (2011) verilerine dayanarak, ABD'de Fortune 500 şirketlerinin üçte birinin çalışanIarını uyumlu çalışma şekillerine ve performanslarına göre sıraladıklarını söylüyor.
Avusturya Lisesi'nden sonra Boston Üniversitesi Ekonomi ve Psikoloji bölümlerinden mezun olan Dinç (34), 11 senedir profesyonel iş hayatının içinde. 23 ülkede 1 milyonun üzerinde kullanıcısı olan Belbin envanter çalışmasının nasıl yürütüldüğünü şöyle özetliyor: "Kişilerden yalnızca 15 dakika süren bir formu doldurmalarını istiyoruz. Beraber çalıştıkları çalışma arkadaşları için de iki-üç dakika süren gözlemci değerlendirmelerine yanıt vermelerini istiyoruz. Sistem, sonuçları değerlendiriyor. Kişinin "ast, üst ve çalışma arkadaşı" olarak nasıl bir performans sergilediğini, takıma olan en büyük katkısını, gelişime açık yönlerini, ne tarz pozisyonların kendisine uygun olduğunu belirtiyor. Bireysel raporları birleştiriyor ve takım raporu elde ediyoruz." diyor.
Geleceğin iş dünyasını Y ve Z kuşaklarının yöneteceği düşünüldüğünde, tüketime önem veren, kişisel önceliklerine odaklanan ve mutlu olmadıkları şirketlerde sebat etmek istemeyen kişilerin ağırlıkta olacağını söyleyen Dinç, "Gelecekte çalışanların gelişim alanlarına odaklanmaktan ziyade, güçlü alanlarına odaklanacağız. Gelişim alanlarında güçlü olan ve onları destekleyen kişilerle çalışmayı hedefleyeceğiz." diyor.
Türkiye'de ilk defa, çalışanların takım içindeki davranışlarının ölçümlendiği bir envanter sunan Sierra Danışmanlık, kazanan takımlar yaratmayı hedefliyor.
İnsan kaynağı alanına farklı bir yaklaşım getirerek kişi, iş ve takımı bir arada değerlendiren online ölçümleme araçları sunan ve danışmanlık hizmetleri veren Sierra Danışmanlık, Türkiye'de daha önce uygulanmamış bir yöntemle "takım performansı"nı ölçümlüyor. Kişilik özellikleri fazla değiiklik göstermese de insanların farklı taım dinamikleri içerisinde sergiledikleri davranışların önemli ölçüde değişebileceği düşüncesi ile yola çıkan Sierra Danışmanlık, oluşturduğu yeni değerlendirme sisteminde, kişilerin bulundukları takımdaki davranışlarına odaklanarak, onların takıma en fazla hangi alanda katkı sağlayacaklarını belirliyor. En önemlisi de normalde bütün bir günü alacak olan bu çalışma, bilgisayar ortamında 15-20 dakika gibi kısa bir sürede tamamlanıyor. Çalışanları, takım içindeki rollerine göre "mucit, girişken, orkestra şefi, itici güç" gibi sınıflara ayıran Sierra Danışmanlık, uyguladığı model ile şirkete maksimum verimler sağlayan takımlar yaratıyor.
Sabah Gazetesi İşte İnsan - 09.12.2012
Takım Davranışları Artık Ölçülebilecek
20 Dakikada Sonuçlanıyor
Hem işe alımlarda hem de kişilerin mevcut işindeki yetkinliklerini ve performansını değerlendirmede çeşitli testler uygulanıyor. Ancak bu noktada, kişilerin yetkinliklerini belirlerken nasıl bir ölçme-değerlendirme aracı kullanılacağı büyük önem taşıyor.
Sierra Danışmanlık'ın yöneticisi Deniz Dinç, Türkiye'de ilk defa kendilerinin uyguladığı model ile çalışanları kişilik özelliklerine göre tanımlamak yerine takım içinde gösterdikleri davranışları ölçümleyen bir envanter sunduklarını ifade ediyor. Firma, şu anda 22 ülkede bir milyonu aşkın kullanıcısı bulunan Belbin takım rolleri teorisini temel alan yaklaşımları çerçevesinde, bireysel raporlar, takım raporları, 360 derece raporları ve iş profilleme raporları hazırlıyor.
Deniz Dinç, uyguladıkları yöntem doğrultusunda 15-20 dakika gibi kısa bir sürede, online olarak son derece kapsamlı ve doğru analizler hazırladıklarını belirterek, "Ortaya öıkan raporlar doğrultusunda kişinin iş yerinde "ast, üst, çalışma arkadaşı" olarak sergilediği davranış tercihlerini, 360 derece beraber çalıştıkları kişiler tarafından hangi davranışlarda gözlemlendiklerini, en çok katkı sağladıkları yönleri, güçlü ve gelişme alanı olan yetkinliklerini belirliyoruz." diyor.
Belbin 9 Aralık 2010 tarihinde gerçekleştirilen HR Dergi Performans Yönetimi zirvesindeydi.
Belbin İngiltere merkezinden gelen Tom Robson tarafından yapılan sunumda Belbin teorisi ile bireysel ve takım performansını arttırmanın yöntemleri konuşuldu. Bireysel gelişim haritasını oluştururken kişilerin bulundukları takıma uyum sağlamalarının önemini vurgulayan Robson, yüksek performanslı kişilerin neden her takımda etkin performans sergileyemediğinin nedenlerini Belbin Takım Rolleri ile açıkladı. Kişinin kendisini nasıl değerlendirdiğinin yanında beraber çalıştığı kişilerin davranış gözlemlerinin de kişinin olası kör noktalarına veya gözden kaçırdığı yeteneklerine dikkat çekeceğini belirten Robson kişilik testlerindeki tek taraflı değerlendirmelerin objektifliği arttırması açısından 360 davranış gözlemleriyle desteklenmesi gerektiğini önemle vurguladı.